Wat betekent “in transitie”?

Hoewel het proces van “in transitie zijn” niet specifiek tot BDSM behoort, verdient het op deze site toch aandacht. Juist binnen BDSM draait het om jezelf volledig mogen zijn – gezien willen worden zoals je bent, in je totaliteit. En dat geldt net zo goed voor mensen die in transitie zijn. Ook zij willen zichzelf kunnen laten zien, in hun ware vorm. Binnen een gemeenschap waar authenticiteit en zelfexpressie zo centraal staan, is het essentieel dat ook dit thema ruimte krijgt.

Wat betekent “in transitie zijn”?

De term “in transitie” verwijst naar het proces waarin iemand stappen onderneemt om de genderexpressie meer in overeenstemming te brengen met hoe diegene zich werkelijk voelt. Dit traject is diep persoonlijk en ziet er voor iedereen anders uit. Sommige mensen kiezen uitsluitend voor sociale veranderingen, anderen voor medische en/of juridische stappen. Er is geen standaardroute. Transitie is een persoonlijke reis, waarbij elke stap bewust en vaak met zorgvuldige overweging wordt gezet.

Hoe groot is deze groep?

Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau identificeert 0,6% tot 0,7% van de Nederlandse bevolking zich als transgender – zo’n 100.000 mensen. Daarnaast identificeert 1,8% van de Nederlanders van 16 jaar en ouder zich als non-binair. In België hebben sinds 2018 honderden mensen hun geslachtsregistratie aangepast. De stijgende cijfers laten zien dat meer mensen de ruimte voelen om hun genderidentiteit te leven.

Volgens de website “Transgendernetwerk” zouden deze cijfers een vertekend en achterhaald beeld geven. Als je hier meer over wilt weten, surf dan even naar hun site om – de meest actuele cijfers volgens hen – en ook de linkjes te kunnen lezen.

Opgedeeld

Over het algemeen kunnen we transitie opdelen in drie categorieën: sociale, medische en juridische transitie.

Sociale transitie

Sociale transitie houdt in dat iemand zijn of haar genderidentiteit tot uiting brengt in het dagelijks leven. Denk aan het kiezen van een andere naam en voornaamwoorden, een verandering in kledingstijl of haardracht, of het coming-outproces in sociale kringen. Voor veel mensen is dit een eerste stap – eentje die moed vergt en die direct invloed heeft op hoe de buitenwereld je ziet. Sociale acceptatie speelt hierin een grote rol, en reacties kunnen uiteenlopen van steun tot weerstand.

Medische transitie

Medische transitie omvat behandelingen die fysieke veranderingen beogen. Voorbeelden zijn hormoontherapie (zoals testosteron of oestrogeen), chirurgische ingrepen (zoals borstverwijdering, genitale operaties of gezichtsaanpassingen), en stemtherapie. Niet iedereen kiest voor medische stappen. Deze keuzes hangen af van persoonlijke voorkeuren, gezondheid, toegang tot zorg, en eventuele financiële drempels.

Juridische transitie

Een juridische transitie betekent dat officiële documenten worden aangepast om overeen te komen met de ervaren identiteit. Sinds 2014 is het in Nederland niet meer verplicht om medische ingrepen te ondergaan voor het wijzigen van de geslachtsregistratie. In België is dit sinds 2018 ook het geval. Denk hierbij aan het aanpassen van een paspoort, rijbewijs of gemeentelijke registratie. Hoewel deze stap bevrijdend kan zijn, is het vaak ook een bureaucratisch proces.

Wanneer ben je “in transitie”?

Iemand is in transitie zodra die bewust stappen zet om het eigen gender te leven. Dat kan sociaal, medisch of juridisch zijn, en in iedere volgorde. Voor sommigen start dit op jonge leeftijd, voor anderen pas veel later. Soms is het een innerlijke beslissing die eerst nog onzichtbaar blijft voor de buitenwereld. Transitie kent geen vast start- of eindpunt – het is geen checklist, maar een groeiend proces dat zich aanpast aan de persoon en diens leven.

Keuzes binnen de transitie

Niet iedereen die in transitie is, kiest voor medische behandelingen. Sommigen voelen zich voldoende op hun plek met enkel sociale veranderingen, terwijl anderen de noodzaak voelen om ook fysieke aanpassingen te ondergaan om genderdysforie te verminderen. Medische transitie kan bestaan uit hormoontherapie en/of operatieve ingrepen, afhankelijk van de persoonlijke behoefte en gezondheidsfactoren.

Risico’s en onomkeerbaarheid van een transitie

Het is belangrijk te beseffen dat er niet één manier is om in transitie te zijn. Sommigen kiezen ervoor om enkel sociaal te veranderen, anderen willen ook medische en juridische aanpassingen. Non-binaire personen vallen soms buiten de hokjes van de wet en moeten andere keuzes maken. Elke transitie is legitiem en verdient respect, ongeacht de vorm die deze aanneemt.

Risico’s en uitdagingen

De medische kant van een transitie omvat vaak hormoontherapie en/of chirurgische ingrepen. Hormoontherapie – bijvoorbeeld testosteron voor trans mannen en oestrogeen voor trans vrouwen – brengt veranderingen met zich mee die meestal gewenst zijn, maar kan ook bijwerkingen hebben zoals stemmingswisselingen, verhoogd risico op bloedproppen, hart- en vaatziekten en verminderde vruchtbaarheid. De langetermijneffecten verschillen per persoon en moeten zorgvuldig worden gemonitord door een arts.

Psychosociale risico’s

Een transitie brengt ook risico’s en uitdagingen met zich mee. Hormoontherapie en operaties hebben bijwerkingen of kunnen complicaties geven. Psychosociaal kunnen mensen te maken krijgen met onbegrip, discriminatie of verlies van relaties. Daarom is goede medische en mentale begeleiding essentieel. Lang niet iedereen krijgt die begeleiding op tijd, mede door lange wachtlijsten in de transgenderzorg.

Begeleiding en zorg in Nederland

Het transitieproces begint vaak bij de huisarts, die kan verwijzen naar een genderteam of specialist. Hier volgt een diagnostische fase waarin hulpvragen en wensen in kaart worden gebracht. Vervolgens kunnen mensen – indien gewenst – starten met sociale transitie, hormoonbehandeling of operaties. Juridische aanpassingen kunnen parallel daaraan of los daarvan plaatsvinden. Elk traject is maatwerk.

Transitie en BDSM: waar het samenkomt

Ik heb in mijn werk als Pro Domme meerdere mensen mogen spreken die in transitie waren, of al een groot deel van hun pad hadden bewandeld. De grootste raakvlakken vond ik in het verlangen: het verlangen om er helemaal te mogen zijn. Om niet slechts een rol te spelen, maar om die rol te laten samenvallen met wie je bent. In BDSM creëren we een speelveld waarin je niet hoeft te passen in hokjes. Waar je jezelf mag aankijken op een manier die bij je past. Dat jouw spiegelbeeld klopt met hoe jij jezelf van binnen ziet (en voelt).

Voor veel trans personen is dat ook de kern van hun reis. En hoe mooi is het als die werelden elkaar raken, versterken, dragen. Ik geloof dat BDSM voor sommige mensen een veilige ruimte kan zijn om delen van hun identiteit te ontdekken of te belichamen die daarbuiten geen plek krijgen. En dan wordt het niet alleen spel, maar ook een vorm van heling.

Geen kopie van iemand anders

Transitie is geen imitatie van het andere geslacht. Het is een her-verbinding met jezelf. En net zoals binnen BDSM is het een zoektocht naar echtheid, naar volledigheid. Mensen in transitie willen zich niet anders voordoen. Ze willen juist zichzelf zijn – open en zichtbaar. Binnen een wereld waar authenticiteit wordt gevierd, zoals in de BDSM-scene, is dit misschien wel de plek bij uitstek waar ruimte mag zijn voor genderdiversiteit.

Iedereen verdient het om te worden gezien zoals die werkelijk is. In de spiegel, in de blik van een ander, in de beleving die je deelt. Daarom hoort dit onderwerp thuis op deze site. Niet omdat BDSM en transitie per definitie verbonden zijn, maar omdat beiden raken aan de kern van mens-zijn: jezelf mogen zijn, zonder maskers, zonder verontschuldiging. En dat gun ik iedereen – in elke fase van wie je wordt en/of bent.

Klein steuntje in de rug nodig?

Heb jij een verlangen naar een BDSM-beleving en wil je hier op een normale (en vrijblijvende) manier over praten? Wellicht kan een live date met mij, je hierin tegemoet komen. Of boek een informatieve, inspirerende, op maat samengestelde privé workshop voor de beginnende meesteres/meester, single sub of voor koppels.

Meer informatie

Serieuze sissytraining op La Belle Sissyacademie
Je kunt nu starten met de online (theoretische) Sissytraining
NIEUW: E-book Sissytraining
De Sissytraining gaat beginnen!
Langdurige verlangens, vaak blijft het daarbij

Bronvermelding

Tekst: Meesteres Moriah
Fotografie: BDSMforyou